Chất lượng cacao phụ thuộc chủ yếu vào 2 yếu tố: Giống và kỹ thuật thu hái, bảo quản. Chỉ có thu hái và sơ chế đúng kỹ thuật thì mới tạo ra được nguồn sản phẩm tốt và mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người sản xuất. Vì vậy, khi thu hoạch cacao, bà con cần lưu ý một số điểm dưới đây.
Thời gian thu hoạch
- Thời gian từ lúc thụ phấn cho đến khi cacao chín là khoảng 6 tháng.
- Bà con có thể tiến hành thu hoạch khi thấy vỏ trái chuyển từ màu xanh sang màu vàng rồi vàng cam [2].
Kỹ thuật thu hoạch cacao
- Bà con có thể sử dụng dao hoặc kéo cắt vào cuống cành cacao để tiến hành thu hoạch.
- Chỉ hái những trái thật sự chín, tuy nhiên, không được để chín quá vì hạt có thể nảy mầm bên trong. Ngược lại, hái trái còn quá non sẽ gây ảnh hưởng đến năng suất cây và chất lượng hạt [1],[2].
Lưu ý: Không được làm tổn thương gối hoa (nơi ra hoa) khi thu hoạch vì sẽ làm giảm năng suất cây ở mùa vụ sau, đồng thời tạo điều kiện cho nấm bệnh xâm nhập gây hại cây trồng.
Đập bổ quả lấy hạt cacao
- Sau khi thu hái, dùng một đoạn gỗ hoặc tre đập vỏ quả để lấy hạt ngay, không nên để quá 4 ngày [1],[2].
- Ngoài ra, thời gian từ lúc đập lấy hạt cho đến lúc lên men không được quá 24 giờ [2].
Quy trình ủ hạt lên men cacao
- Lấy sọt, rổ,… có đục lỗ ở đáy, sau đó lót 1 lớp lá chuối ở dưới đáy vật chứa. Tiếp đến, cho hạt cacao vào và dùng lá chuối hoặc bao tải sạch đậy thật kín để giữ nhiệt cho hạt cacao, giúp cho quá trình lên men diễn ra thuận lợi.
- Nếu nhiệt độ ban ngày thấp, có thể đặt ở ngoài nắng hoặc ở gần bếp (vào ban đêm) để giữ nhiệt độ trong hạt đủ cao (từ 45 – 50 độ C) [1].
- Sau khi kết thúc quá trình ủ men, dùng rổ để rửa, chà xát khối hạt ở nước sạch cho đến khi lớp nhớt không còn bám vào hạt ca cao nữa là được.
Phơi hạt cacao
- Sau quá trình lên men, bà con cần tiến hành phơi sấy để hạt không bị mốc meo.
- Phơi hạt cacao trên sân với độ dày từ 5 – 10cm ở giai đoạn đầu, sau đó phơi mỏng dần với độ dày khoảng 3 – 5cm.
- Cần đảo điều nhiều lần cho đến khi thấy hạt đã giòn, độ ẩm từ 7 – 8% là được (đối với những ngày nắng đều, thường phơi từ 5 – 7 ngày mới khô).
Tài liệu tham khảo
[1] GS. Nguyễn Văn Uyển (1999), Hướng dẫn kỹ thuật trồng cây ca cao, NXB Nông Nghiệp TP.HCM.
[2] Cty TNHH ca cao Trọng Đức, “Bạn biết gì về quả ca cao Việt Nam?”.
