Đậu rồng (hay còn gọi là đậu khế) là một loại cây dễ trồng và có giá trị dinh dưỡng cao. Để trồng và chăm sóc đậu rồng đạt năng suất tốt, bạn cần nắm vững các kỹ thuật sau:
1. Đặc điểm của cây đậu rồng
- Họ đậu: Đậu rồng thuộc họ đậu, có nguồn gốc từ châu Phi, Ấn Độ và New Guinea.
- Thân leo: Cây thân thảo có khả năng leo, chiều dài trung bình từ 2-3 mét, có thể lên đến 4-5 mét trong điều kiện thuận lợi. Là cây sống hằng niên hoặc đa niên nhờ có củ to mọc dưới đất.
- Rễ củ: Rễ củ đậu rồng là bộ phận tích lũy chất dinh dưỡng, có thể thu hoạch sau 120-240 ngày trồng hoặc để tái tạo chồi cho các vụ sau.
- Hoa : Hoa mọc thành chùm ở nách lá, mỗi chùm có 3-6 hoa màu trắng, xanh nhạt hay màu tím. Hoa đậu rồng chủ yếu thụ phấn chéo, nên cần trồng với số lượng lớn để đạt hiệu quả thụ phấn tốt.
- Quả: Quả cây đậu rồng thuộc loại quả giáp, dài khoảng 15-22cm màu xanh nhạt, xanh, chuyển qua tím khi quả chín và quả có 4 cánh có răng cưa dọc theo mép quả và thắt lại ở hai đầu.
- Hạt: Trong quả có chứa đến 20 hạt. Hạt gần như hình cầu, có màu sắc thay đổi theo chủng.
2. Điều kiện sinh trưởng của cây đậu rồng
Đậu rồng là loại cây có khả năng thích nghi tốt với điều kiện khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới.
Đất trồng
- Loại đất: Đậu rồng phát triển tốt nhất trên đất phù sa, giàu mùn, ưa các loại đất thịt nhẹ, đất thịt pha cát có độ tơi xốp cao và khả năng thoát nước tốt.
- Độ pH: Cây thích hợp với đất có độ chua nhẹ, pH từ 4.3 đến 7.5. Đất quá chua hoặc quá kiềm đều ảnh hưởng đến sự phát triển của cây.
- Độ sâu: Rễ đậu rồng phát triển khá nông, vì vậy đất cần được cày bừa kỹ và tơi xốp để rễ dễ dàng hấp thụ chất dinh dưỡng.
Độ ẩm
- Nhu cầu nước: Đậu rồng cần độ ẩm vừa phải để phát triển. Tuy nhiên, cây không chịu được ngập úng, vì vậy đất phải có khả năng thoát nước tốt.
Ánh sáng
- Nhu cầu ánh sáng: Đậu rồng là cây ưa sáng, cần được trồng ở nơi có ánh sáng mặt trời đầy đủ. Cây cần ít nhất 6-8 giờ ánh sáng trực tiếp mỗi ngày để phát triển tốt.
- Che bóng: Trong điều kiện ánh sáng quá mạnh, có thể sử dụng lưới che để giảm bớt cường độ ánh sáng, đặc biệt là trong giai đoạn cây con.
Nhiệt độ
- Nhiệt độ lý tưởng: Đậu rồng phát triển tốt nhất trong khoảng nhiệt độ từ 20°C đến 30°C. Cây có thể chịu được nhiệt độ cao hơn nhưng không chịu được sương giá hoặc nhiệt độ quá thấp.
Dinh dưỡng
- Nhu cầu dinh dưỡng: Đậu rồng cần được cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng đa lượng (N, P, K) và vi lượng để phát triển tốt.
3. Trồng đậu rồng vào tháng mấy
- Thời vụ trồng đậu rồng ở Miền Nam: Có thể trồng quanh năm, có 2 vụ chính trồng từ tháng 2 và tháng 8
- Thời vụ trồng đậu rồng ở Miền Bắc: Thời điểm trồng thích hợp là tháng 7-8.
- Trồng đậu rồng bao lâu có trái: Sau khoảng 3 tháng trồng, bạn có thể bắt đầu thu hoạch.
4 . Cách trồng đậu rồng ra sai quả
Chuẩn bị đất
- Làm đất: Dọn sạch cỏ dại, cày bừa kỹ, đánh luống rộng 1 mét, cao 20cm, các luống cách nhau 0.5 mét.
Cách ươm hạt đậu rồng
- Ngâm hạt: Ngâm hạt trong nước ấm (30-40°C) trong 1-2 giờ.
- Ủ hạt: Sau khi ngâm, ủ hạt trong khăn ẩm hoặc cát ẩm cho đến khi nảy mầm.
Cách gieo hạt đậu rồng
- Gieo hạt: Gieo hạt vào các hốc trên luống, mỗi hốc cách nhau 30cm, gieo 2-3 hạt/hốc, lấp đất dày 1cm, tưới nước và phủ rơm rạ giữ ẩm.
- Tỉa cây: Sau 10 ngày, tỉa bỏ cây con kém phát triển, chỉ giữ lại 1 cây/hốc.
Trồng đậu rồng có ngắt đọt không?
Trồng đậu rồng nên ngắt ngọn để kích thích cây ra nhiều nhánh, tăng số lượng hoa và quả sau này.
Cách thực hiện:
- Khi cây non cao từ 20–30 cm:
Ngắt đọt chính (phần ngọn) để kích thích cây ra nhiều nhánh bên, tăng số lượng hoa và quả sau này. Điều này giúp cây phát triển dạng bụi, phân tán đều trên giàn, dễ chăm sóc và thu hoạch. - Khi cây dài quá 2m - 2.5m:
Nếu cây vươn quá mạnh, che lấp ánh sáng hoặc giàn không đủ cao, bạn có thể ngắt đọt để hạn chế chiều cao, tập trung dinh dưỡng cho ra hoa và đậu quả.
5. Chăm sóc đậu rồng
Tưới nước
- Giai đoạn đầu: Tưới nước 2 lần/ngày (sáng sớm và chiều mát) với lượng nước vừa đủ.
- Giai đoạn ra hoa, quả: Tăng lượng nước tưới, nhưng tránh tưới trực tiếp vào hoa và quả. Tưới nước vào phần rễ.
Bón phân
- Bón lót: Trước khi gieo hạt, nên bón lót phân hữu cơ đã ủ hoai mục hoặc phân hữu cơ vi sinh và phân lân.
- Bón thúc:
- Lần 1: Khi cây có lá thứ 2 và thứ 3, bón NPK 20-20-15). Phân bón hòa loãng với nước để tưới.
- Lần 2: Khi cây có lá thứ 3 và thứ 4 cách lần bón thứ nhất 15-20 ngày, bón NPK 20-20-15.
- Lần 3: Khi cây leo giàn được 15 ngày, bón NPK 17-7-17.
- Lượng phân bón tùy thuộc vào độ phì nhiêu của đất và giai đoạn sinh trưởng của cây.
6. Cách làm giàn cho đậu rồng
Có 2 cách làm giàn cho đậu rồng phổ biến: Giàn chữ A; Giàn thẳng đứng. Việc làm giàn giúp cây đậu rồng sinh trưởng và phát triển tốt phân bổ đều về lượng nước, phân bón và chất dinh dưỡng cũng thuận lợi để thụ phấn hơn. Bà con dễ dàng chăm sóc và thu hoạch.
Bước 1: Dựng khung giàn
-
-
Giàn chữ A:
-
Cắm 2 hàng cọc xiên chéo nhau (cao 2–2.5 m), đỉnh chụm lại tạo hình tam giác.
-
Khoảng cách giữa 2 chân cọc: 1–1.5 m.
-
Nối các đỉnh bằng thanh ngang để cố định.
-
-
Giàn thẳng đứng:
-
Cắm cọc thẳng đứng cách nhau 1.5–2 m, nối bằng thanh ngang ở đỉnh và giữa thân.
-
-
Bước 2: Thêm dây/lưới leo:
Giăng dây hoặc lưới theo chiều ngang/dọc giữa các cọc (khoảng cách 20–30 cm). Dùng dây mềm buộc chắc chắn để cây bám tốt.
Bước 3: Trồng cây và hướng dẫn leo:
-
-
Trồng đậu rồng cách chân giàn 10–15 cm.
-
Khi cây cao 20–30 cm, nhẹ nhàng đưa ngọn vào giàn hoặc buộc dây dẫn hướng.
-
Bước 4: Chăm sóc giàn:
-
-
Kiểm tra độ chắc chắn định kỳ, nhất là sau mưa gió.
-
Tỉa bớt lá già, cành yếu để giàn thông thoáng, dễ thu hoạch.
-
7. Phòng trừ sâu bệnh
- Sâu bệnh: Đậu rồng ít bị sâu bệnh, nhưng cần theo dõi và phòng trừ các loại sâu ăn lá, rầy mềm, rệp sáp và bệnh đốm lá.
- Biện pháp: Sử dụng thuốc trừ sâu sinh học hoặc các biện pháp canh tác như vệ sinh đồng ruộng, luân canh cây trồng.
8. Thu hoạch
- Thu hoạch quả: Sau khoảng 3 tháng trồng, bạn có thể thu hoạch quả đậu rồng. Quả đạt tiêu chuẩn khi đã đầy cạnh, màu xanh sáng hạt còn non.
- Thu hoạch củ: Sau 120-240 ngày, củ đậu rồng có thể được thu hoạch với kích thước đạt chuẩn (dài 10-12cm, đường kính 2-4cm).
Đậu rồng là loại cây dễ trồng và chăm sóc, phù hợp với khí hậu nhiệt đới. Với các kỹ thuật trồng và chăm sóc đúng cách, bạn sẽ thu được năng suất cao và chất lượng tốt. Chúc bạn thành công!