Cây sầu riêng con dưới 1 năm tuổi rất nhạy cảm, dễ bị ảnh hưởng bởi thời tiết, sâu bệnh và thiếu dinh dưỡng. Việc chăm sóc sầu riêng mới trồng đúng kỹ thuật không chỉ giúp cây phát triển mạnh mẽ mà còn tạo nền tảng cho năng suất cao sau này. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách chăm sóc sầu riêng dưới 1 năm tuổi một cách chi tiết, dựa trên kinh nghiệm thực tế và các nguồn tham khảo uy tín.
Chăm sóc sầu riêng 15 ngày đầu sau khi trồng
Mục tiêu chính ở giai đoạn này là giúp cây vượt qua "cú sốc" môi trường mới và phát triển rễ non. Cây dễ bị úng nước hoặc khô héo nếu không chăm sóc đúng cách.
Tưới nước
-
Trong 7 ngày đầu: Tưới nước thường xuyên 1-2 lần/ngày, ưu tiên vào sáng sớm và chiều mát để giữ ẩm liên tục cho đất. Độ ẩm đất nên duy trì ở mức 60-80%, tránh úng rễ.
-
Vào mùa mưa: Chỉ tưới bổ sung nếu đất khô, hoặc ngưng tưới hoàn toàn nếu độ ẩm đã đủ.
Che chắn và cố định
- Sử dụng lá dừa, lưới che nắng hoặc lá chuối để che mát cho cây, giảm thoát hơi nước qua lá.
- Ở vùng đồi cao hoặc gió mạnh, cắm cọc cố định thân cây để tránh lay gốc, giúp rễ bám chắc hơn.
Bón phân
- Bón lót phân hữu cơ ủ hoai mục, có thể trộn thêm nấm đối kháng Trichoderma để ngừa bệnh rễ.
- Từ ngày 7-15: Tưới phân bón hữu cơ dạng lỏng hoặc sử dụng phân hữu cơ humic dạng lỏng tưới gốc cho cây sầu riêng mới trồng để kích thích rễ phát triển. Tránh phun qua lá ở giai đoạn này để không làm tổn thương cây.
- Sau 15 ngày: Bổ sung 50g NPK/gốc để cung cấp dinh dưỡng đa lượng ban đầu.
Lưu ý: Chỉ tưới vào gốc để tránh làm ướt lá, giảm nguy cơ nấm bệnh.
Giai đoạn kích thích chồi 15 - 30 ngày sau trồng
Sau khi rễ ổn định, tập trung kích thích cây ra chồi non (cơi đọt) đồng loạt.
- Bón phân: Phun phân bón lá hữu cơ sinh học để thúc đẩy chồi phát triển. Có thể sử dụng các loại phân chứa vi sinh vật có lợi để tăng cường sức đề kháng.
- Quản lý sâu bệnh: Theo dõi hàng ngày và phun thuốc phòng trừ kịp thời nếu phát hiện dấu hiệu bất thường, như lá cong hoặc đốm nâu.
Giai đoạn xây dựng nền tảng 2 - 3 tháng sau trồng
Giai đoạn này nhằm phát triển bộ rễ khỏe mạnh và bảo vệ cành cấp 1 – nền tảng cho việc mang trái sau này. Cây bắt đầu phát triển nhanh, cần dinh dưỡng cân đối.
Bón Phân
- Kích rễ cho sầu riêng mới trồng: Tưới phân hữu cơ định kỳ 10-15 ngày/lần để rễ lan rộng.
- Bón gốc: Bón phân hữu cơ 1 tháng/lần (10-20kg/gốc) để tạo đất tơi xốp, giàu mùn, hỗ trợ rễ lông hút phát triển.
- Bón lá: Phun phân bón lá chứa vi lượng (Cu, Fe, Zn, Mg) 15 ngày/lần để lá xanh tốt và tăng khả năng quang hợp.
- Bổ sung NPK cho cây sầu riêng con: Nếu cây ra nhiều đọt và có dấu hiệu thiếu dinh dưỡng (lá vàng), dùng NPK tan nhanh (20-30g/gốc), nhưng không quá 2 lần/cơi đọt để tránh cháy rễ.
Tưới nước
- Duy trì tưới 1-2 ngày/lần, tưới đẫm sau khi bón phân để tăng hấp thu. Vào mùa mưa, đào rãnh thoát nước để tránh ngập úng.
Quản lý sâu bệnh
- Ưu tiên phun phòng trừ khi cây ra đọt non.
- Mùa mưa: Phun 7-10 ngày/lần; mùa nắng: 10-15 ngày/lần.
- Các đối tượng chính: Rầy xanh, nhện đỏ, bọ trĩ, sâu vẽ bùa. Sử dụng thuốc sinh học để an toàn và hiệu quả.
Chăm sóc sầu riêng phát triển cơi đọt: Từ 3 tháng đến 1 năm đầu
Đây là giai đoạn lặp lại chu trình để tạo 3-4 cơi đọt khỏe mạnh trong năm, giúp cây phát triển đồng đều.
Bước 1: Dinh dưỡng thúc đẩy cơi và phát triển cành
- Tập trung tích trữ dinh dưỡng: Hữu cơ là nguồn chính; bổ sung lân nếu đất phèn để cải thiện hấp thu; có thể bổ sung DAP ưu tiên phát triển rễ và bộ khung tán.
- Với cây từ 6 tháng thì tỉa cành theo dạng bậc thang cuốn lên, giữ những cành khoẻ, việc tỉa cành giúp những cành để lại phát triển nhanh.
Bước 2: Bón phân nuôi cơi mới
- Cung cấp hữu cơ và DAP và nếu cần sẽ thêm kali trắng bón gốc nếu cây ra nhiều đọt để tránh suy cây.
Bước 3: Quản lý tổng thể
- Phòng nấm bệnh phổ rộng: Thán thư, cháy lá, rỉ sắt bằng thuốc có phổ tác động rộng.
- Dinh dưỡng qua lá: Phun vi lượng, canxi, magie, silic để lá dày, cứng cáp, đặc biệt ở đất phèn.
- Quản lý sâu bệnh: Phun định kỳ, tập trung vào đọt non.
Sau khi cơi đọt già, lặp lại chu trình từ Bước 1.
Lưu ý chung khi chăm sóc sầu riêng dưới 1 năm tuổi
- Đất và môi trường: Chọn đất tơi xốp, thoát nước tốt. Kiểm tra pH đất (tối ưu 5.5-6.5) và bổ sung vôi nếu cần.
- Theo dõi: Kiểm tra cây hàng tuần để phát hiện sớm vấn đề.
- Không lạm dụng phân hóa học: Ưu tiên hữu cơ để bền vững.
- Nguồn nước: Sử dụng nước sạch, tránh nước mặn.
Việc áp dụng đúng kỹ thuật sẽ giúp vườn sầu riêng phát triển mạnh mẽ, giảm chi phí và tăng lợi nhuận lâu dài.
