Khoai tây là loại cây dễ trồng dễ chăm sóc và mang lại hiệu quả kinh tế tốt. Chỉ sau 3-4 tháng bạn đã có thể thu hoạch củ to, đẹp, năng suất cao nếu nắm vững kỹ thuật. Bài viết hướng dẫn chi tiết từ A-Z cách trồng khoai tây bằng nhiều phương pháp, giúp bạn đạt năng suất 20-30 tấn/ha hoặc 5-10kg/thùng xốp (trồng gia đình).
Nội Dung
Thời vụ trồng khoai tây
| Vùng miền | Thời vụ chính (năng suất cao nhất) | Thời vụ phụ/Trái vụ | Ghi chú |
|---|---|---|---|
| Miền Bắc | Vụ Đông Xuân: 20/10 – 20/11 | Vụ Xuân: tháng 12 – 10/1 | Nhiệt độ 15-25°C lý tưởng cho hình thành củ. Trồng sớm quá dễ bị mưa phùn, trồng muộn gặp rét đậm. |
| Miền Nam/Tây Nguyên | Tháng 10-11 (vùng cao), tháng 11-12 (Đồng bằng) | Vụ Hè Thu: tháng 3-4 (phải che lưới đen) | Có thể trồng quanh năm ở Đà Lạt, Lâm Đồng nếu kiểm soát tốt nhiệt độ <30°C. |
Trồng khoai tây mấy tháng thu hoạch
- Giống sớm: 75-90 ngày (2.5-3 tháng).
- Giống trung ngày: 90-110 ngày (3-3.5 tháng).
- Giống muộn: 110-120 ngày (khoảng 4 tháng).
Cách trồng khoai tây từ củ mọc mầm
Chọn giống tốt quyết định 70% thành công và năng suất cây trồng.
Chọn củ giống
- Chọn giống đã kiểm dịch, sạch bệnh (khuyến cáo giống Atlantic, Marabel, PO3, Solara, hoặc giống địa phương tốt ở Đà Lạt).
- Kích thước lý tưởng: 30-50g (tương đương quả trứng gà lớn). Củ quá nhỏ năng suất thấp, củ quá to dễ bị thối.
- Không dùng khoai tây mua ngoài chợ làm giống vì thường bị phun chất chống mọc mầm.
Kích mầm (phơi mầm)
- Đặt củ ở nơi thoáng mát, ánh sáng khuếch tán (không nắng trực tiếp), nhiệt độ 15-20°C.
- Có thể xếp vào khay, lót rơm ẩm hoặc tro trấu để mầm mập hơn.
- Sau 7-14 ngày (miền Bắc thường 10-14 ngày, miền Nam 7-10 ngày), mầm đạt 0.5-1.5cm, mập, màu xanh tím → sẵn sàng trồng.
- Mầm dài quá 2cm dễ gãy, năng suất giảm.
Cắt củ (với củ >80g)
- Cắt dọc theo chiều dài củ, mỗi miếng có ít nhất 2-3 mầm khỏe.
- Nhúng dao vào cồn 90° hoặc nước xà phòng đặc trước khi cắt để khử trùng.
- Sau cắt để nơi thoáng 24-48 giờ cho vết cắt se khô (bọc lớp bảo vệ chống thối.
Kỹ thuật trồng khoai tây
Lên luống trồng khoai tây
- Làm đất: Cày bừa kỹ, tơi xốp, pH 5.5-6.5, lên luống cao 25-30cm (miền Bắc) hoặc 20-25cm (miền Nam) để thoát nước tốt.
- Bón lót: 15-20 tấn phân chuồng hoai + 300-400kg vôi bột + 500-600kg lân/ha.
- Đặt củ: mầm hướng lên, khoảng cách 60-70cm hàng × 25-30cm cây (mật độ ~50.000-55.000 cây/ha).
- Lấp đất: chỉ 5-8cm đất mỏng phủ kín củ (sau này sẽ vun dần).
Trồng khoai tây trong thùng xốp, trong bao
- Thùng xốp 40cm cao, có lỗ thoát nước.
- Đất: 50% đất thịt + 30% trấu hun + 20% phân hữu cơ.
- Đặt 2-3 củ/thùng 1-2 củ/thùng lớn.
- Lấp đất ban đầu chỉ 10-12cm. Khi cây cao 15cm vun đất thêm, lặp lại cho đến khi đầy thùng → bí quyết cho củ to, tròn, năng suất 5-8kg/thùng 50 lít.
Trồng khoai tây không cần đất (Thủy canh/Khí canh)
- Củ giống đặt trong cốc nhựa cố định, rễ phun sương dinh dưỡng 15 giây mỗi 5-10 phút.
- Ưu điểm: năng suất cao gấp 2-3 lần đất, củ sạch bệnh, tiết kiệm 90% nước, phù hợp sản xuất giống siêu sạch.
- Nhược điểm: đầu tư ban đầu cao, cần kỹ thuật.
Chăm sóc, bón phân và kỹ thuật trồng trái vụ
Kỹ thuật bón phân & vun gốc
| Thời điểm | Loại phân & liều lượng (cho 1ha) | Mục đích & lưu ý |
|---|---|---|
| Bón lót (trước trồng) | 15-20 tấn phân chuồng + 400-600kg lân + 200-300kg Kali + vôi | Phát triển rễ mạnh, chống thối củ |
| Bón thúc lần 1 (15-20 ngày, cây cao 15cm) | 1/3 Đạm + 1/3 Kali (khoảng 150kg urê + 100kg Kali) | Kích thích thân lá, kết hợp VUN GỐC LẦN 1 (che kín củ giống) |
| Bón thúc lần 2 (30-40 ngày, trước ra hoa rộ) | Toàn bộ Kali còn lại + 1/3 Đạm còn lại + phun D45 hoặc phân bón lá cao Kali | Củ phình to nhanh → đây là giai đoạn quyết định năng suất |
→ Vun gốc 2 lần là kỹ thuật quan trọng nhất: giúp tạo thêm tầng củ mới, ngăn ánh sáng làm củ xanh chứa solanine độc.
Kỹ thuật trồng trái vụ
- Chọn giống chịu nhiệt tốt: Solara, PO3, Atlantic đỏ.
- Che lưới đen 50-70% ánh sáng, hoặc trồng dưới nhà kính/màng phủ nông nghiệp.
- Tưới phun sương giữ ẩm đất 70-80%, nhưng thoát nước nhanh tránh úng.
- Phun phân bón lá cao Kali + Canxi Bo mỗi 7-10 ngày để chống nứt củ, rụng hoa.
- Năng suất trái vụ thường chỉ đạt 60-70% vụ chính nhưng giá bán cao gấp 1.5-2 lần.
Thu hoạch khoai tây
- 80-90% lá chuyển vàng, thân bắt đầu héo rũ tự nhiên.
- Ngừng tưới nước 10-15 ngày trước thu hoạch → vỏ củ dày, cứng, bảo quản lâu hơn.
- Thu hoạch lúc trời râm mát, dùng cuốc đào nhẹ nhàng, tránh trầy xước.
Bảo quản khoai tây sau thu hoạch
- Phơi hong nơi râm mát 4-7 ngày cho vết thương se lại.
- Bảo quản nơi tối hoàn toàn, thoáng gió, nhiệt độ lý tưởng 4-10°C, độ ẩm 85-90%.
- Không để chung với táo (táo tiết khí ethylene làm khoai mọc mầm nhanh).
- Cách dân gian: xếp khoai lẫn lá bạc hà hoặc rải vôi bột → giữ được 8-10 tháng.
Áp dụng kỹ thuật trồng khoai tây tại nhà hoặc ở vườn; trồng trên đất mới hoặc luân canh với lúa nước, ngô, đậu để đạt hiệu quả kinh tế tốt nhất. Dùng màng phủ nông nghiệp để giảm cỏ, giữ ẩm. Kết hợp bón thêm phân hữu cơ vi sinh + Trichoderma ngay từ đầu để hạn chế nấm bệnh. Chúc bà con mùa vụ bội thu.
