Cây đu đủ bị xoăn đọt, chùn đọt vàng lá là một vấn đề phổ biến, do virus gây ra, ảnh hưởng đến sự phát triển và năng suất của cây. Mời bà con cùng tham khảo chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng, và các biện pháp phòng ngừa cũng như xử lý từ Bacsicayxanh.vn.
Nguyên nhân gây xoăn đọt ở cây đu đủ
Nguyên nhân gây xoăn đọt, vàng lá, chùn đọt ở cây đủ đủ thường virus gây ra:
- Papaya Ringspot Virus (PRSV): Một loại vi-rút phổ biến, gây ra các vết đốm vàng, lá xoăn, và biến dạng.
- Papaya Mosaic Virus (PapMV): Gây ra hiện tượng khảm lá, lá non xoăn, và giảm khả năng quang hợp.
- Papaya leaf curl virus (PaLCV): Thường làm lá non cuộn vào trong, gân lá dày lên, và cây phát triển còi cọc.
Những vi-rút này thường được truyền qua các loài côn trùng hút chích, như bọ trĩ, rệp sáp, bọ phấn trắng, đóng vai trò là trung gian lây lan. Ngoài ra, con người cũng có thể góp phần lan truyền vi-rút trong quá trình trồng và chăm sóc, chẳng hạn như sử dụng dụng cụ không được vệ sinh hoặc trồng cây trên đất trồng cà chua, thuốc lá, ớt vụ trước.
Biểu hiện của bệnh xoăn đọt trên cây đu đủ
Bệnh xoăn lá xoăn đọt đu đủ ảnh hưởng lớn đến sự phát triển, chất lượng và năng suất trái.
- Lá non (đọt) bị xoăn, cuộn vào trong hoặc ra ngoài, lá nhăn nheo trở nên dai cứng và nhỏ hơn, cuống lá cũng bị cong xoắn
- Lá xuất hiện các vết khảm, loang lổ xanh trắng, giảm khả năng quang hợp.
- Đọt cây bị chùn, cây phát triển chậm, lùn, và có thể không ra hoa hoặc ra quả biến dạng, tiết nhựa màu xanh đậm.
- Trái xuất hiện các đốm trắng trên vỏ, các đốm cứng này lan vào trong trái.
- Trong trường hợp nghiêm trọng, cây có thể rụng lá, ngừng phát triển, và dẫn đến chết dần.
Bệnh ảnh hưởng đến mọi giai đoạn sinh trưởng của cây đu đủ, đặc biệt ảnh hưởng nặng ở cây con hoặc khi cây đang ra đọt non, là thời điểm dễ bị côn trùng trung gian truyền bệnh tấn công. Nên thực hiện phun phòng virus, côn trùng vào các giai đoạn này để đạt được hiệu quả tốt nhất.
Biện pháp phòng ngừa và xử lý
Dựa trên các nguồn thông tin, dưới đây là các biện pháp chi tiết để phòng và trị bệnh:
|
Loại biện pháp |
Chi tiết |
|
Phòng ngừa |
- Chọn giống cây đu đủ kháng virus |
|
- Vệ sinh vườn, đặc biệt ở giai đoạn cây con, để giảm nơi trú ẩn cho côn trùng. |
|
|
- Tránh trồng đu đủ gần các cây ký chủ virus xoăn khảm lá như cà chua, thuốc lá. |
|
|
- Không sử dụng thuốc trừ sâu rộng phổ, để bảo vệ côn trùng có lợi và duy trì hệ sinh thái tự nhiên. |
|
|
- Vệ sinh dụng cụ làm vườn, không tái sử dụng đất hoặc cây giống từ vườn bị bệnh. |
|
|
- Cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cây trồng, thiếu hụt chất dinh dưỡng làm suy yếu khả năng phòng trừ bệnh tự nhiên của cây |
|
|
- Đảm bảo đất thoát nước tốt, duy trì độ ẩm bằng cách che phủ hoặc trồng cây che phủ đất như cỏ lạc |
|
|
Xử lý khi đã nhiễm bệnh |
- Loại bỏ và tiêu hủy (đốt hoặc chôn sâu) các lá, cành, hoặc cây bị bệnh để ngăn lây lan. |
|
- Kiểm soát côn trùng truyền bệnh bằng thuốc trừ sâu sinh học |
|
|
- Duy trì chăm sóc cây, bón phân cân đối, tưới nước đầy đủ để tăng sức đề kháng. |
|
|
- Sử dụng chế phẩm phòng trừ xoăn lá sinh học tăng cường sức đề kháng, ngăn ngừa lây lan virus |
Lưu ý quan trọng
- Bệnh do virus không thể chữa khỏi hoàn toàn. Khi cây đã nhiễm bệnh nặng, nên loại bỏ để tránh lây lan trên diện rộng. Sử dụng chế phẩm sinh học để ngăn virus lây lan, tăng cường sức đề kháng cho cây trồng chống lại virus gây bệnh.
- Theo dõi mật độ côn trùng, đặc biệt là rệp và bọ phấn trắng, vì đây là giai đoạn quan trọng để ngăn chặn lây lan.
